پنجم تیر(26 ژوئن) روز جهانی مبارزه با مواد مخدر نام گذاری شده است
شیوع اعتیاد به مواد مخدر و عوارض مخرب و خانمان سوز آن، در سال های اخیر به دغدغهای جهانی تبدیل شده و مسئولان کشورها را واداشته است تا روز مشترکی را به اندیشیدن درباره این پدیده و یافتن شیوه های موثرتر مبارزه با آن اختصاص دهند.
پیشینه انتخاب این روز جهانی به 23 سال قبل باز میگردد. برگزاری همایش بینالمللی مبارزه با اعتیاد و قاچاق مواد مخدر از تاریخ 17 تا 26 ژوئن 1987 (27 خرداد تا 6 تیر 1366) در شهر وین زمینهای شد که سندی جهانی با عنوان C.M.O با هدف تعیین خط مشی همه جانبه اقدامات برای کنترل مواد مخدر به تصویب کشورهای شرکت کننده برسد.
در این سند که در چهار فصل تنظیم شده است بیش از 35 مورد اقدام عملی همچون ارزیابی میزان مصرف، پیشگیری و آموزش، نقش رسانهها در بازگشت معتادان به دامن اجتماع، ریشهکنی مزارع غیرمجاز کشت خشخاش، نابودی شبکههای قاچاق و ... تشریح شده است. روز تصویب این سند نیز "روز جهانی مبارزه با مواد مخدر" نام گرفت.
قاچاق و استعمال مواد مخدر در دنیا رو به افزایش است و مبارزه با آن بخشی از فعالیت ها ، برنامه ها و بودجه سالانه دولتها را به خود اختصاص میدهد، ایران نیز نه فقط از تاثیرات مخرب این پدیده جهانی ( که از انواع تعاملات مختلف با دنیای غرب و کشورهای سرمایه داری سرچشمه می گیرد) بینصیب نمانده، بلکه از راه های دیگر و به علت موقعیت جغرافیایی خود به وی‍ژه مجاورت با افغانستان (که از بزرگترین تولیدکنندگان خشخاش است) و جوانی جمعیت، نابسامانیهای ناشی از تحولات سریع اجتماعی و جا به جایی های جمعیتی، با مشکلات زیادی در زمینه مواد مخدر و اعتیاد مواجه شده است.
اعتیاد به مواد مخدر یکى از مهم ترین مشکلات اجتماعی، اقتصادى و بهداشتى است که عوارض آن تهدیدى جدى براى جامعه بشرى محسوب و موجب رکود اجتماعى در زمینه هاى مختلف مى‌شود.
همچنین ویرانگری هاى آن زمینه ساز سقوط بسیارى از ارزش‌ها و هنجارهاى فرهنگى و اخلاقى می شود و بدین ترتیب سلامت جامعه را به طور جدى به مخاطره مى‌اندازد.
پدیده شوم قاچاق مواد مخدر بیش از آنکه فعالیتى سوداگرانه، تجارى و اقتصادى در عرصه مافیاى اقتصاد بین المللى باشد، ابزارى کارآمد، مؤثر و راهبردى برای گسترش نظام سلطه صاحبان قدرت جهان بر کشورهاى توسعه نیافته است.
تحلیلگران مسائل سیاسى و اجتماعى بر این باورند که در تهاجم و نفوذ فرهنگی، پدیده مواد مخدر مهم ترین عامل به تباهى کشیدن و انحطاط اخلاقى جوامع به شمار می رود.
آنچه در مورد اعتیاد و مواد مخدر باید بدانیم:
ـ اعتیاد به مواد مخدر یکى از عوامل اصلى شیوع بیماریهاى ایدز و هپاتیت است.
ـ اعتیاد به مواد مخدر منشاء بسیارى از جرائم اجتماعى مثل قتل، تجاوز، سرقت و ... است.
ـ مواد مخدر سالانه حدود 600 میلیارد دلار سود به حساب سوداگران مرگ واریز می کند که این رقم چند صد برابر کل بودجه بسیارى از کشورها است.
ـ امروز مصرف مواد مخدر از مواد کم‌خطر به پرخطر تبدیل شده است.
*بیشترین میزان مصرف مواد مخدر مربوط به کریستال و شیشه است و سن شروع اعتیاد روز به روز پایین‌تر می‌آید.
پژوهشگران اداره کل آموزش و پژوهش تحقیقات مختلفی در این زمینه انجام داده اند که برخی از آنها عبارت است از:
- مواد مخدر ص‍ن‍ع‍ت‍ی، ک‍م‍ی‍ن‍ی دل‍ف‍ری‍ب برای ج‍وان‍ان
ـ اعتیاد و مواد مخدّر در ایران و جهان
- برنامه بینالمللی کنترل مواد مخدر س‍ازم‍ان م‍ل‍ل م‍ت‍ح‍د
- به مناسبت پنجم تیر، روز ج‍ه‍ان‍ی‌م‍ب‍ارزه با مواد مخدر (اعتیاد و مواد مخدر در ایران و جهان)
- تبلیغات مبارزه با مواد مخدر
- خسارت و ویرانی ناشی از مواد مخدر در ایران
- روز جهانی مبارزه با مواد مخدر
- بهانه ای کوتاه به مناسبت روز جهانی مبارزه با مواد مخدر
- طرح جامع پیشگیری از سوء مصرف مواد مخدر
- مواد مخدر، تهدیدی جدی برای جامعه
- اعتیاد م‍س‍ئ‍ل‍ه جهانی، ن‍ی‍ازم‍ن‍د ع‍زم جهانی
- ع‍ل‍ل و ن‍ظری‍ه‌ه‍ای واب‍س‍ت‍گ‍ی به مواد مخدر با ت‍اک‍ی‍دی بر نقش وراث‍ت‍ی و ت‍رب‍ی‍ت‍ی خ‍ان‍واده