فرد دیابتی به راحتی میتواند با شرکت در کلاسهای آموزشی دیابت و همچنین کنترل قند خون خود به طور مداوم و نیز برخورداری از هموگلوبین HbA1c در حد طبیعی یا نزدیک به طبیعی از کلیه عوارض دیابت پیشگیری نماید.
- عوارض زودرس
1-1 کتواسیدوز یا کمای دیابتی: یک اختلال مربوط به سوخت و ساز است که در اثر افزایش میزان قند خون همراه با استون ایجاد میشود که سبب گیجی، سستی و بیحالی، احساس تشنگی شدید، خستگی و تنگی نفس شده و همچنین در بعضی موارد با اغماء همراه است که در صورت عدم درمان ممکن است منجر به مرگ فرد شود.
1-2 کمای هایپر اوسمولار: که در افراد دیابتی نوع 2 در صورتیکه قند خون افزایش پیدا کند می تواند در نهایت به کمای هایپر اوسمولار یا کمای غیر اسیدوز بیانجامد.
1-3 هیپو گلیسمی: اگر میزان قند خون از 60 میلیگرم درصد کمتر شود، خطر هیپوگلیسمی انسان را تهدید میکند، ولی اکثر متخصصان معتقدند زمانی باید از هیپوگلیسمی سخن به میان آورد که میزان قند خون به کمتر از 40 میلیگرم درصد برسد. اگر فردی دچار هیپوگلیسمی شود ولی به موقع و به طور صحیحی درمان نشود، میزان قند خون(گلوکز) او کاهش یافته در نتیجه دچار گیجی و سرانجام بیهوشی میشود و ممکن است نهایتاً به او تشنج نیز دست بدهد. از نشانههای هیپوگليسمی میتوان به گرسنگی فراوان، رنگ پریدگی، پوست مرطوب و سرد، طپش قلب، لرزش، بیقراری، سردرد، دلدرد، اختلال بینایی، سست شدن زانوها و سرانجام کاهش قدرت تمرکز اشاره کرد.
1-4 هایپرگلیسمی: اصولاً هنگامی قند خون افزایش مییابد که بین نیاز و وجود انسولین در بدن نسبت مناسبی برقرار نباشد. مواردی که ممکن است به هایپرگلیسمی منجر شود شامل فعالیت بدنی کم، فراموشی تزریق انسولین یا مصرف دارو، بیماریها و پر خوری، در صورتی که عوارض زودرس دیابت سریع درمان نشود فرد دیابتی به کمای دیابتی دچار میشود. در دیابتیهای نوع 1 که انسولین تزریق میکنند دچار کمای دیابتی و نهایتاً کتواسیدوز میشوند و در دیابتیهای نوع 2 دچار کمای دیابتی هایپر اوسمولار (کمای غیر اسیدوز) میشوند.
2- عوارض دیررس
2-1 عارضة چشمی: که ممکن است به نابینایی کامل ختم شود.
2-2 نفروپاتی(بیماری کلیه): که ممکن است باعث از کارافتادگی کامل کلیهها شود.
2-3 نوروپاتی(آسیب دیدگی اعصاب): در صورت همراه شدن با مشکلات گردش خون ممکن است موجب ایجاد زخم در پاها و نیز قانقاریا شود که در نهایت به قطع عضو میانجامد.
2-4 بیماری قلبی- عروقی: که بر روی قلب و رگهای خونی اثر میگذارد و یا ممکن است به سکتههای قلبی (منجر به حملة قلبی) سکتة مغزی (یکی از علل اساسی ناتوانی و مرگ در افراد دیابتی) منجر شود