هفته تغذیه با شیر مادر گرامی باد:

اغلب مادران می توانند مقادیر کافی شیر تولید کنند و اغلب شیر خواران نیز به نحو موثری تغذیه شده و حجم کافی از شیر مادرشان را مصرف می نمایند . بجز برخی موارد بیماری در مادر و کودک یا هر عاملی که بر داشت شیر از پستان را محدود نماید و منجر به کاهش تولید شیر شود . که با بررسی و مراجعه به پزشک باید در خصوص رفع مشکل اقدام نمود .

نشانه های  کفایت شیر مادر :

1.         افزایش وزن و قد شیر خوار بر اساس منحنی رشد با مراجعه به پزشک و بررسی رشد ماهیانه شیر خوار

(البته لازم به ذکر است که تقریبا همه شیر خواران در 4-2 روز اول پس از تولد حدود 7 % وزن بدن خود را از دست می دهند و سپس مجدد شروع به وزن گیری می کنندو در روز 10 تا 14 وزنی بیشتر از وزن تولد خود خواهند داشت وطی دو ماه اول 150 تا 210 گرم در هفته افزایش وزن  خواهد داشت و اگر نوزادی در 2 هفتگی وزن وی  از وزن زمان تولدش کمتر باشد نیازمند ارزیابی دقیق و مداخله می باشد )

2.         دفع ادرار بی رنگ و رقیق 6 بار در روز یا بیشتر

3.         دفع مدفوع 3 تا 4 بار در روز خصوصا  در روزهای اول و بعد از ماه اول حجم هر بار مدفوع افزایش یافته و دفعات آن کاهش می یابد . 

راههای عملی افزایش شیر مادر :

•عدم استفاده از بطری و پستانک

•شیر دادن نوزاد بر حسب میل و تقاضای نوزاد بدون تعیین ساعت مشخص

•شیر دهی مکرر در شب

•صحبت کردن مادر با نوزاد ، نوازش او ، لالایی خواندن ، محکم در آغوش گرفتن

•حمایت خانواده بویژه همسر از شیر دهی

•کاهش مصرف قهوه ، نوشابه های کافئین دار

•اجتناب از دادن مکملها مثل آب قند ، خاکشیر ، ترنجبین

•آسایش روانی و جسمانی مادر

•تغذیه مناسب و استراحت مادر

•دوشیدن شیر در مواقع دوری از شیر خوار

•افزایش صبر و حوصله و پشتکار مادر

•وضعیت مناسب در هنگام شیر دهی

•برقراری هم اتاقی مادر و نوزاد و تماس پوستی مادر و نوزاد

•استفاده از داروهای محرک تولید شیر بعنوان آخرین اقدام و همراه با سایر روشهای معمول افزایش تولید شیر مانند :

-داروی متوکلوپرامید : که به دلیل عوارض بر روی مادر مانند خواب آلودگی و.. نباید بیشتر از 14 روز استفاده شود . داروهای گیاهی : اطلاعات دقیقی در مورد این داروها در دست نیست  و باید به مادران شیرده متذکر شد که اثر و قدرت آنها در افزایش تولید شیر و اثر بر بدن شیر خوار نامعلوم است .

•استفاده از وسایل و روشهای  کمک شیر دهی

عوارض  استفاده از  بطری و پستانک :

•کاهش تدریجی شیر مادر

•زخم نوک پستان

•افزایش شیوع عفونتها (اسهال ، عفونت ریوی و... ) بدلیل حذف عوامل  محافظتی شیر مادر

•یبوست

•گوش درد

•بیقراری و نفخ شیر خوار

•سر درگمی نوزاد در انتخاب پستان یا پستانک و نهایتا نگرفتن پستان مادر

•افزایش احتمال سرفه و عفونتهای ریوی

•اختلالات فک و دندانها در آینده

•احتمال حساسیت  به شیر مصنوعی302